Bilimsel makale hazırlarken dikkat edilecekler nelerdir bu hususları sizleri için derledik.

Dr. Angel Borja, bir bilimsel makalenin yazılmaya başlamadan önce ve hazırlanma süresince dikkat edilmesi gereken noktaları anlatıyor. Bu uyarıları göz önünde tutarak bilimsel makale yayınlama işinizi kolaylaştırabilirsiniz. Bu konudaki sorularınızı bize yazın. Uzanlarımız sizleri bilgilendirsinler. Yakında bu konularla ilgili Videolarımız ve aynı zamanda canlı yayında soru-cevap hattımız da olacaktır.

1. Çalışmanızı neden yayınlamak istiyoruz?

Makaleyi daha iyi ifade edebilmek için öncelikle kendimizin çok iyi anlaması gerekiyor. Makalenin yazılmaya başlamadan önce ve hazırlanma aşamasında makaleyi daha iyi anlamak için öncelikle kendinize şu soruları sorun;

• Yeni ve ilgi çekici bir şey yaptım mı?
• Benzer yapılmış çalışmalardan farkı nedir?
• Çalışmamda ilgi çekici (Özgün) bir şey var mı?
• Çalışmam doğrudan güncel bir konuyla ilgili mi?
• Bazı zor sorunlara çözüm sağladım mı?
• Makalem okunduğu zaman akılda ne bırakacak?
• Literatürdeki hangi bilinmeyen boşluğu dolduruyor?

Eğer tüm sorulara verilecek cevaplarınız var ise makalenizi hazırlamaya başlayabilirsiniz. Bu sorulara yeteri kadar cevap verememe durumunda makalemizin konusunu tekrar gözden geçirmemiz gerekecektir.

Makalenizi değerlendirecek olan hakemler de benzer sorular soracaktır. Onların soracağı soruları önceden öngörüp makale içerisinde cevaplandırmanız gerekmektedir. Bu sorulardan bazıları şunlar olabilir:

• Başlık makalenin içeriğini yansıtıyor mu?
• Makale orijinal (özgün) bulgular içeriyor mu?
• İyi organize edilmiş mi?
• Yöntemler ve deneyler tekrarlanabilir bir şekilde sunulmuş mu?
• Sonuçlar doğru bir şekilde sunulmuş mu?
• Tartışma konu ile alakalı, kısa ve iyi belgelenmiş mi?
• Sonuçlar sunulan verilerle desteklenmekte midir?
• Makalenin dili kabul edilebilir mi?
• Şekil ve tablolar verilere uygun kullanılmış mı? şekil ve tablolarda sunulan verilerde tekrarlar var mı?
• Yazı kısmındaki tüm referanslar, referans listesinde yer almakta mıdır? Dergi formatına göre referanslar düzenlenmiş mi?

2. Çalışmamız sonuçlarını hangi tür makalede yayımlayacağız?

Yapacağımız çalışmaya göre aşağıdaki Bilimsel makale çeşitlerinden biri seçilir. Burada en çok yazılan türleri sıraladık.

1. Orijinal makaleler: en önemli yayınlardır. Türkiye’deki Doçentlik kriterlerinde en çok puan bu tip makalelerden toplanır.
2. Editöre Mektuplar: O dergide çıkan bir başka çalışmayı desteklemek veya eksikliklerini gidermek için yazılır.
3. Derlemeler: Doçentlik kriterlerinde maalesef bu tür makaleler hiç puan alamasa bile prestiji olan makalelerdir. Belirli konuda çalışma yapmış insanlar yazabilir.
4. Vaka (Olgu) Sunumları: Özellikle Tıp alanında rastlanan alışılandan farklı hastalık vakaların takdimi yapılır.

Elimizdeki verilere göre yukarıdaki makale türlerinden biri seçilir.

3. Bilimsel makale hazırlarken Makalenizi göndereceğiniz dergiyi belirleyin

Uzun süredir yazılması konusunda emek harcadığınız makalenin hangi dergiye göndereceğiniz çok önemlidir. Hangi dergiye gönderirseniz gönderin makalenin çok özenli yazılmış olmasına dikkat etmelisiniz. Aynı anda birkaç dergiye makaleyi göndermek etik olmadığı için bir dergi seçmeniz gerekiyor. Seçtiğiniz dergiden olumlu veya olumsuz karar çıkana kadar da başka dergiye makalenizi gönderemezsiniz.

Derginin konusu makalenizin konusuna uygun olmalıdır.İlk dikkat edeceğiniz nokta derginin konusu olmalıdır ve sizin çalışmanıza benzer çalışmalara yer vermiş bir dergi olmalıdır. Bunun yanında makalemizin bilimsel kalitesine göre hangi etki değerine (impact factor) sahip dergiye gideceğine karar vermeliyiz. Olabildiğince etki değeri yüksek olan dergiden başlanmalıdır.

Kesinlikle düşük etki değerli (impact factor) dergiler listenizin başında olmasın. Bu yapılan en büyük yanlışlardan birdir. Makalenizin bilimsel kalitesini siz biliyorsunuz. Örneğin elimizdeki verilerle makalemiz etki değer (impact factor) 3 olan bir dergiden kabul alabileceğini düşünüyorsak o halde etki değer 4 veya 5 olan dergilerden başlayın.

4. Makalenizin düzenlenmesini özenle yapın

Orjinal makalenin genel yapısı 1979 yılında Amerikan Ulusal Standartları Enstitüsü tarafından sunulmuş IMRAD şeklindedir.

• Introduction (Giriş): Siz ve diğerleri ne yaptınız? Neden bunu yaptınız?
• Methods (Yöntemler): Nasıl yaptınız?
• Results (Sonuçlar):  Ne buldunuz?
• And (ve)
• Discussion (Tartışma): Bütün bunlar ne anlama geliyor?

Tüm bilimsel makaleler 150 senedir bu düzeni uygular. Sizin makaleniz de de olması gereken bölümler bunlardır. Her bölümde bazı sorulara cevap vermeniz beklenir. Giriş bölümünde NE yaptınız? bu çalışmayı NİÇİN yaptınız? sorularının cevapları bulunmalıdır. Metot kısmında ise NASIL sorusuna cevap verilmeli. Bulgular kısmında NE BULUNDU?, Tartışma kısmında NE ÖĞRENİLDİ? soruları cevaplanmalı.

5. Yazarlar için kılavuz (Guide for Authors) kısmı önemli!

Her derginin internet sayfasında yazalar için kılavuz (Guide for Authors) kısmı vardır. Burada makalenizi dergiye göndermeden önce makalenizi nasıl düzenleyeceğiniz konusunda bilgileri bulabilirsiniz. Eksiksiz olarak verilen talimatları yerine getiriniz. Bu kısım çok vakit alacaktır. Sabır ve özenle yapılması gerekli bir işlemdir. Eğer vaktiniz kısıtlı ise ekibimiz size bu konuda yardımcı olacaktır. Detaylı bilgi için bize yazın makale@makaletercume.com

6. Bilimsel makale hazırlarken kesinlikle Plagiarism (Aşırma) olmamasına dikkat edin!

Anadili İngilizce olmayan bilim insanları genelde makale yazarken bazı bilgileri sonra değiştirmek üzere kopyala-yapıştır yaparak alırlar. Fakat alınan bilgiler alındığı şekliyle dergiye gönderilemez. Yazar bu bilgileri anladıktan sonra kendi cümleleriyle aktarmak istediği bilgiyi aktarmalıdır. Aksi halde alıntı yaptığı makaleye atıfta bulunsa bile aşırma yapmış kabul edilir.

Bunu önlemek aslında çok kolay. ITHENTICATE programı ile makalenizin hangi cümlesi, yüzde kaç oranında alıntı yapılmış hemen belirlenebilirsiniz. Bu belirlenen yerleri de anlamları değişmeden kendi cümleleriniz ile tekrar yazdığınızda ALINTI ORANI düşecektir. Kabul edilebilir alıntı oranı genelde %15 in altıdır. Bunun üzerindeki oran intihal yapılmış olarak yorumlanmalıdır.

Tıp doktorlarının genelde zamanları çok kısıtlıdır. Bunu bildiğimiz için MakaleTercüme ekibi olarak Alıntı oranı yüksek çıkan makalelerin benzerlik oranını %15 in altına indiriyoruz ve yazara ithenticate raporu ile birlikte teslim ediyoruz. Geniş bilgi için bize yazınız