Tez Yazarken Roma Rakamları ile Sayfa Numaralandırılması
Uzman tavsiyesi
Doç. Dr. Hocamızın tez yazanlar için tavsiyelerini sizlere sunuyoruz.
Tez konusu bulma ve bulguları yazıya dökmenin yanında Tezi bağlı olduğunuz kurumunuzun kurallarına göre format etmeniz de gerekmektedir. Şekil disiplini dediğimiz bu olay sadece dergilere gönderdiğiniz bilimsel makalelerde değil. An zamanda Tez yazım aşamasında da büyük önem arz ede. Bu sebeple tez yazarken ve tezinizi formatlarken kurumunuzun tez yazım kurallarını dikkatli şekilde okumalısınız ve tezinizi harfiyen o kurallara göre düzenlemeniz gerekmektedir. Bu yazımızda özellik öğrencilerin zorlandığı bir konuyu anlatmaya çalışacağım. Tezde sayfa numaralandırılması. Peki bu konuda neden bu kadar zorlanıyor? Çünkü tezlerde genelde basit bir şekilde numaralandırma istemezler. Şöyle bir genel format isteyebilirler; özellikle birinci ve ikinci sayfada numara konulmasın, ondan sonraki sayfalarda Giriş bölümüne kadar roma rakamıyla yazılsın ve Giriş dahil olmak üzere diğer kısımlar normal sayfa numaraları ile numaraladırılsın. İşte bu şekilde istediklerin ki genelde bunu isterler durum biraz zorlaşır. Karışık gibi görünen bu durumu nasıl kolay yapabilirsiniz anlatmaya çalışacağım.
Bazı yazım kuralları
Sayfa numaralandırılmasına geçmeden tez yazarken dikkat etmeniz gereken bazı yazım kuralları hakkında durmak isterim. Çoğu tezde gördüğüm genel ve basit hatalardan birisi Nokta ve virgülden sonra boşluk bırakılmaması. Her nokta ve virgülden sonra bir boşluk bırakmak gerekmektedir.
Yine Giriş, Materyal ve metot, bulgular gibi kısımların arasına sayfa kesmeleri koymanızı öneririm. İngilizce ifadesiyle PAGE BREAK olarak geçen sayfa kesmeleriyle teziniz daha düzenli olmakla birlikte aynı zamanda kaymaların da önüne geçmiş olacaksınız. Çoğu kişi sayfa kesme yerine enter tuşuna basarak diğer sayfaya geçiyor. Bunu lütfen yapmayın. Word Office de yukarıdaki menüde İnsert (ekle) kısmından PAGE BREAK (SAYFA KESME) butonuna basarak sayfaları birbirinden profesyonelce ayırabilirsiniz.
Bunların dışında paragraf başlarında space tuşunu kullanmayınız. Paragraf başlarında boşluk bırakmak istiyorsanız tab tuşuna basıp bu şekilde boşluğu vermeniz gerekmekedir. Bu genel bir kuraldır.
Tez Yazarken Roma Rakamları ile Sayfa Numaralandırılması
Sayfalara numara verirken genelde kapak sayfası dediğimiz sayfaya numara verilmez. Hatta kapak sayfasından hemen sonra gelen onay sayfasına da çoğu kurum numara verilmesini istemezler. Bundan sonra gelen özet, abstract, teşekkür ve içindekiler kısımları ile Giriş kısma kadar olan sayfalara sayfa numarası isterler. Fakat bu kısımdaki ya da bu bölümdeki özet, abstract, teşekkür, içindekilerin yer aldığı bazen kısaltmalar da olabilir bu sayfalar içerisinde, buraya roma rakamıyla sayfa numaralandırılması istenir. Genelde tez kurallarına bakarsanız, giriş kısmı ve daha sonraki sayfalar ise arabic rakam dediğimiz yani bildiğimiz normal sayfa numaralarının girilmesi istenir. Bu farklı türde numaralandırmayı aynı dokümanda yapmak zor olduğu için genelde farklı farklı dosyalar üzerinde çalışan öğrenciler olur. Bu çok pratik bir yöntem değildir. Onun yerine dosyanızda BÖLÜM OLUŞTURMA yı öğrenmenizi öneririm. Bölüm oluşturduğunuzda her bölüm için farklı uygulamalar yapabilirsiniz ve yaptığınız uygulama diğer bölümleri etkilemeyecektir.
Özet sayfasına geldiğinizde, özet sayfasından kadar itibaren roma rakamı ile başlamasını istiyoruz demiştik. Özet roma rakamı ile “I” olacak şekilde numaralandırılacak. Peki bunu nasıl yapacağız? Bunu yapmak için özet yazan başlığın üzerine veya sol tarafına tıklıyoruz. Bilgisayar faresinin imgeci buraya getiriyoruz. Size bu yazıda windows Office word de nasıl olduğunu anlatıyorum. Mac kullananlar aşağıdaki videoyu izleyebilirler. Şu komutları kullanacaksınız. Yukarıdaki menüden sayfa düzeni yazan menüye gelin, sayfa düzeni altında kesmeler butonunu göreceksiniz ve kesmeler altında sonraki sayfa yazan büronu tıklayacaksınız. Bu şekilde word dosyasında farklı bir bölüm oluşturmuş olacaksınız. Şimdi bu bölüme numara ekleyecekseniz tabi ki windows da çalışan arkadaşlar onu da yine windows’ta yukarı bölümde ekle butonu var, ona basın. Sayfa numarası seçip onun altındaki sayfa numarasını biçimlendir butonuna basmanız yeterli. Bunlar Mac bilgisayarda da aynıdır. Sayfa numarasını biçimlendir bölümünde Roma rakamını işaretleyiniz. Daha sonra Tamam butonuna bastığınız zaman sayfa numaralarının Roma rakamıyla I, II, III,… şeklinde bütün dosyayı numaralandırdığını göreceksiniz. Fakat biz bütün dosya numaralandırmak istemiyoruz. O zaman ne yapacağız? Bölüm oluşturmuştuk. Şimdi bu bölümü GİRİŞ kısmına kadar sınırlayacağız yani giriş kısmındayken yine yukarıda yaptığımız gibi faremizim imgeci Giriş yazan başlığın üzerinde sun ve buraya yine bölüm sayfa kesmesi ekliyoruz. Yine aynı şekilde sayfa numarası ekliyoruz fakat bu sefer normal numara ekliyoruz. Bu sayede Özetten başlayarak Roma rakamı ile I, Abstract II, III, IV şeklinde numaralandırırken Giriş kısmında ve sonraki sayfalar için ise birden başlayarak normal rakamlarla sayfa numaralandırması yapıldığını göreceksiniz.
Bölüm kısmı oluşturmak sadece sayfa numarası koymak için değil aynı zamanda bazı sayfaları YATAY yapmak istediğiniz zaman da işinize yarayacaktır. Örneğin Tezinizdeki bir tablo enine çok geniş ve sayfayı yatay yapmak istiyorsunuz. Eğer tüm dosyaya yatay komutu verirseniz tüm sayfalar yatay olur ki biz bunu istemiyoruz. O halde önce bölüm oluşturacaksınız sonra o bölüme komut vermeniz yeterlidir.
Basit bir şekilde tez yazarken dikkat edilmesi gereken bazı yazım kurallarını ve sayfa numaralandırmalarının nasıl yapılması gerektiğinden bahsetmeye çalıştık. Konu hakkında ki sorularınızı lütfen yorum şekilden yazınız.
Kaynak: Makale Tercüme Uzman Ekibi