Kitap Bölümü
Bu yazıda kitap bölümü nasıl yazılır genel olarak üzerinde durmaya çalışacağım
Öncelikle İlk yapmanız gereken kitabın editörü ile görüşmek olmalıdır. Her kitabın bir editörü vardır. Kitabın sorumlu editörüne email ile yazışarak kitap bölümü hakkında beklentilerinin ne olduğu ve kitap bölümü yazma kurallarını öğrenmelisiniz. Size genelde bir email ile kitabın şekil disiplinini oluşturan kuralları yollarlar. Fakat bu şekil disiplini önemli olsa da sizin ilk önce bu kitap bölümünün amacıdır. Kitabın basılma amacı ne olacak onu öğrenmelisiniz. Çünkü kitap bir konu hakkında yazılır ve bölümlere ayrılır. Her bölüm kendi içerisinde değerlendirilmelidir. Diğer bölümlerden haberiniz olmaz ise overlap dediğimiz aynı şeyleri anlatıyor konumuna düşebilirsiniz.
Editöre okuyucular hakkında soru sorun
Editöre ikinci soracağınız soru ise bu basılacak kitabın kimler için hazırlandığını sormak olmalıdır. Yani kitabı kimler okuyacak. Çünkü kitabı okuyacak kişilere göre kitabın anlatımını şekillendirebilirsiniz. Örneğin bir hastalık hakkında kitap bölümü yazacaksınız diyelim. Şimdi bu bölümü diğer tıp doktorları okuyacaksa farklı yazacaksınız, lise öğrencilerine yönelik ise daha farklı yazmanız gerekeçektir. Her iki okuyucu kitlesine de aynı dilde yazmanız doğru olmayacaktır. Eğer akademik bir kitap ise amacın bir problemi ortaya koymak mı yoksa okuyanları eğitmek mi? Yada hastalar için yazılacaksa tüm anlatım değişebilir onun için bunları önceden bilmek önemlidir.
Başlıkları belirleyin
Editöre aynı zamanda kitap bölümü için hazırladıkları bir plan var mı yani; Başlık ve alt başlıkları belirlediler mi yoksa siz mi belirleyeceksiniz. Eğer belirlemişler ise işiniz çok daha kolay olacaktır. Eğer böyle bir planı sizlere yani yazarlara bırakıyorsa alt başlıkları oluşturmanız gerekecek. Aslında bu sizin kitap bölümü hakkında plan yapmanızı sağlayacaktır. Peki bu alt başlıkları nasıl belirleyeceğiz? Kafamızda bir hikaye oluşturmamız gerekiyor. Öncelikle başlığı belirleyin. Kitap bölümü yazma kurallarını da göz önünde bulundurmanız gerekiyor. Yani tüm kitap bölümü kaç kelimeden oluşacak, kaç referans kullanabilirsiniz, kaç adet şekil ve tablo kullanabilirsiniz ki bazı kitap bölümlerinde sayı sınırı vardır. Editöre göre bu kurallar değişir, bir standardı yoktur. Bunları bildikten sonra alt başlıkları AYNI BİR DERLEME yazıyor gibi yabilirsiniz. Aslında burada da bir derleme yazıyor olacaksınız. Dolayısıyla DERLEME anlattığımız şekilde devam edebilirsiniz. Kitap bölümlerinde sayfa sınırlaması vardır onun için bu sınırı aşmamaya gayret gösteriniz.
Bölümler önemlidir
Kitap bölümü de genel olarak Giriş kısmı, Ana metin, ve Sonuç kısmı olarak 3 ana başlık altında ele alınmalıdır. Ana metin içerinde farklı alt başlıklar rahatlıkla kullanabilirsiniz.
Giriş kısmı nasıl yazılır?
Giriş kısmını yazmak aynı makale, proje, tez deki giriş kısımlarıyla aynıdır. Dolayısıyla daha önce anlattığımız Giriş kısmı nasıl yazılır başlıklı videomuza bakarak bu kısmı yazabilirsiniz. Sadece makalelerdeki GİRİŞ kısmında araştırmanın sorusu hakkında bilgiler verilir. İşte Kitap bölümünde bu şekilde bir açıklama olmamalıdır. Çünkü biz araştırmayı değil bir KONUYU anlatacağız. Sadece konu hakkında genel bilgiler verilmesi yeterlidir. Bunun yerine neden bu kitap bölümünü yazdığınızı bir-iki cümle ile açıklayabilirsiniz. Giriş bölümün ilk kısmında Konunun tarihi geçmişinden bahsedebilirsiniz. Daha sonra Giriş bölümünün ortalarında konu hakkında literatür özeti verilmelidir. Konu hakkında yapılmış önceki çalışmalardan örnekler vererek açıklanmalıdır. Bu şekilde konu hakkında bilim nereye gelmiş okuyucuya bunu vermelisiniz. Giriş bölümünün son kısmını ise NİÇİN bu kitap bölümünü yazdığımızı vermemiz gerekmektedir.
Tablo ve Şekil kullanın
Giriş bölümünde bunları verirken Tablo ve şekillerden de yararlanabilirsiniz. Bunu yapmanız konusunda zorunluluk yoktur fakat açıklama için gerekiyorsa koymanız kitap bölümünü daha ilgi çekici hale getirecektir.
Ana Metin Bölümü
Bu bölümden sonra Kitap bölümünün ANA METİN kısmına geçebilirsiniz. Akademik kitap bölümü yazıyorsanız ki genelde o şekilde olur. Kesinlikle verdiğiniz bilgilere aynı DERLEME yazımında olduğu gibi atıfta bulunmanız gerekmektedir ve bunu yaparken ENDNOTE programı kullanmanız gerekir. Eğer referans sayısı konusunda bir sınırlama getirilmese bile 15 referansı geçmemenizi tavsiye ederiz. Bu yazdığımız DERLEME gibi olsada derleme değildir. Derlemede çok referans kullanabilirsiniz fakat kitap bölümlerinde 15 referans idealdir.
Ama metin yazarken önce alt başlıkları belirleyin.
Bu başlıklar belirlendikten sonra yine aynı derlemede olduğu gibi başlıkların altı doldurulmalıdır. Fakat diğer yayınlardan alıntı yaparken sakın kopyala yapıştır yapmayın. Bu intihale girer.
Alıntı şekilller için Telif ödeyiniz
Şekil ve tabloları mümkünse kendiniz yapın. Kendiniz yapamaz ve direk başka çalışmadan alırsanız Kitap bölümleri için SADECE referans vermeniz yetmez. O makalenin çıktığı dergiye yazıp TELİF ödemeniz gerekmektedir. Telif ödedikten sonra şekillleri kullanabilirsiniz. Aldığınız şekil ve tablolara telif vermek istemiyorsanız onları değiştirmeniz gerekecektir. Değiştirebilirsiniz fakat değiştirdiğiniz halde dahi bilgileri oradan aldığınız için atıfta kesinlikle bulunmanız gerekmektedir.
Sonuç Bölümü
Kitap bölümünün Ana Metni de bu şekilde bittikten sonra en son bölüm olan SONUÇ bölümü ile ile kitap bölümü sonlandırılır. Bu sonuç kısmında artık atıf yapmaya gerek yoktur.
Sonuç bölümünden sonra referanslar bölümü gelir.
Tüm bunları yaptıktan sonra ÖZET kısmını yazabilirsiniz. Özetin altında ise Anahtar kelimeler olmalı. Özet nasıl yazılır ayrıntılı zaten anlattım.
Tüm bu işlemler bittikten sonra gramer hataları için kesinlikle bu bölümü başla birilerine de okutun. Kitap yazarken devamlı ekrana baktığımız için hataları göremeyebiliriz.
Kitap bölümü İngilizce ise kesinlikle profesyonel yardım alın. Hatta Türkçe yazılmış olanlar da gözden geçirilmelidir.
Bu işlemlerden sonra editöre gönderebilirsiniz. Editör kitap bölümünü inceleyecek ve eğer düzeltilmesini istediği yerler olursa size tekrar düzeltmeniz için gönderecektir.
Aynı bilimsel makale yazmak gibi bu da bir süreçtir ve editör ile sizin aranızda birkaç kez kitap bölümü gidip gelebilir. Bu çok normaldir.